Na de geboorte van je baby is de bevalling nog niet helemaal voorbij. Er volgt namelijk nog een laatste, belangrijke fase: de nageboorte. Tijdens deze fase wordt de placenta – ook wel moederkoek genoemd – geboren, samen met eventueel vruchtvliezen en de navelstreng. Wat kun je verwachten van de nageboorte? En waar letten verloskundigen op? In dit artikel lees je alles wat je moet weten.
Wat is de nageboorte?
De nageboorte is het laatste deel van de bevalling, waarin de placenta, de vruchtvliezen en de rest van de navelstreng uit je baarmoeder komen. Dit gebeurt meestal binnen 10 tot 30 minuten nadat je baby is geboren. De baarmoeder trekt nog een paar keer samen om de placenta los te maken van de baarmoederwand en naar buiten te drijven.
Hoewel veel mensen denken dat de bevalling is afgelopen zodra de baby er is, is deze fase medisch gezien net zo belangrijk. De placenta bevat namelijk veel bloedvaten, en als die niet volledig loslaat of als er restjes achterblijven, kunnen er complicaties ontstaan zoals nabloedingen of infecties.
Hoe verloopt de nageboorte?
Er zijn twee manieren waarop de nageboorte kan plaatsvinden: op natuurlijke wijze of met medische hulp. Hier leggen we beide uit:
Spontane nageboorte
Bij een spontane nageboorte wacht men af tot de placenta vanzelf loslaat. Vaak merk je dat je nog een keer weeën krijgt – dit zijn samentrekkingen van de baarmoeder om de placenta eruit te duwen. Meestal gebeurt dit binnen een halfuur na de geboorte.
Zodra de placenta in de vagina zakt, helpt de verloskundige eventueel mee door zacht aan de navelstreng te trekken terwijl er tegendruk wordt gegeven op je buik. Dit zorgt ervoor dat de placenta veilig en volledig loskomt.
Actieve begeleiding (medische hulp)
Soms kiest men ervoor om de nageboorte actief te begeleiden, vooral bij verhoogde kans op complicaties zoals veel bloedverlies. Hierbij krijg je direct na de geboorte een injectie met oxytocine, een hormoon dat de baarmoeder helpt krachtig samen te trekken.
Door deze extra ondersteuning komt de placenta vaak sneller los – meestal binnen 10 minuten. Dit wordt bijvoorbeeld standaard gedaan in het ziekenhuis of bij een keizersnede.
Wat gebeurt er met de placenta na de geboorte?
Na de geboorte inspecteert de verloskundige of arts de placenta zorgvuldig. Er wordt gecontroleerd of deze compleet is en of er geen stukjes zijn achtergebleven in de baarmoeder. Een incomplete placenta kan namelijk gevaarlijke complicaties veroorzaken, zoals een nabloeding of een ontsteking.
Sommige ouders kiezen ervoor om de placenta mee naar huis te nemen voor symbolische of culturele rituelen, zoals het planten van een boom of het maken van een afdruk. Anderen laten hem achter bij het medisch afval. Wat je ook kiest, bespreek het vooraf met je zorgverlener.
Wat als de placenta niet loslaat?
In sommige gevallen komt de placenta niet vanzelf los – dit heet een ‘retentio placentae’. Als de nageboorte langer dan 30 minuten duurt of als er sprake is van hevig bloedverlies, moet medisch worden ingegrepen.
De arts kan dan proberen om de placenta handmatig te verwijderen, eventueel onder plaatselijke of algehele verdoving. Dit komt vaker voor bij keizersnedes of bij vrouwen die eerder complicaties hadden bij de bevalling.
Belangrijk is dat er snel wordt gehandeld om ernstige bloedingen of infecties te voorkomen. Na de ingreep krijg je vaak extra controle en eventueel antibiotica.
Hoe voelt de nageboorte?
De meeste vrouwen ervaren de nageboorte als minder pijnlijk dan de bevalling zelf, maar het voelt wel als een serie stevige menstruatiekrampen. Je bent waarschijnlijk gefocust op je baby, waardoor je het minder intens ervaart.
Als je al een ruggenprik of verdoving had, voel je vaak weinig tot niets van deze fase. Bij een natuurlijke bevalling kun je de laatste weeën goed voelen, maar ze duren meestal kort.
De nageboorte is een essentieel onderdeel van de bevalling dat vaak wordt onderschat. Een goede begeleiding en controle zijn belangrijk om te zorgen dat alles veilig verloopt. Vertrouw op de kennis van je verloskundige of arts – zij houden nauwlettend in de gaten of de placenta goed loskomt en of je lichaam herstelt zoals het hoort.
Door je goed te informeren over de nageboorte weet je wat je kunt verwachten en kun je met vertrouwen deze laatste fase van de bevalling tegemoet zien.
